"Tửu phùng tri kỷ thiên bôi thiểu

Thoại bất đầu cơ bán cú đa..."

Thất Tịch

(Minh Tấn tóm lược)

       Thất Tịch là đêm mồng bảy tháng bảy (Thất là bảy, tịch là đêm).  Đây là câu chuyện dân gian Ngưu Lang - Chức Nữ.

“Tục truyền tháng bảy mưa ngâu,

Con trời lấy chú chăn trâu cũng phiền…”

       Chức Nữ là nàng con gái dệt lụa (Chức là dệt, nữ là gái) cháu của Ngọc Hoàng, coi việc vá may thêu thùa và dệt lụa.  Chức Nữ có sắc đẹp, thùy mị, dễ mến.  Trong những kẻ hầu hạ trên cung Ngọc Hoàng có chàng Ngưu Lang tức chàng Ngâu lo việc chăng trâu cho nhà trời.  Ngưu Lang chăn trâu rất giỏi, được Ngọc Hoàng yêu mến, người trên trời gọi là Khiêu Ngưu.  

       Đôi tiên đồng ngọc nữ này rất thân, rồi dần dần yêu nhau tha thiết.  T́nh yêu ngang trái nhưng làm sao ngăn cản được con tim.  Ngọc Hoàng cũng không v́ danh dự mà khước từ, nên gả Chức Nữ cho Ngưu Lang.  Từ khi đôi trai gái nên duyên, t́nh chăn gối đậm đà đến nỗi Chức Nữ sinh biếng nhác bỏ bê việc vá may canh cửi, c̣n Ngưu Lang cũng bê trễ việc chăn trâu.  Ngọc Hoàng biết được bèn gọi họ đến quở trách, nhưng rồi cũng không thay đổi được.

       Tức giận, Ngọc Hoàng ra lệnh đày Chức Nữ sang ở bên đông ngạn sông Ngân Hà, c̣n Ngưu Lang sang bên tây ngạn sông Ngân Hà và chỉ cho phép họ ngặp nhau mỗi năm một lần vào đêm mồng bảy tháng bảy (Thất Tịch).  Vào đêm đó, Ngọc Hoàng cho đàn chim quạ và chim khách, loại chim lông đen, bay về ráp nối nhau thành một chiếc cầu Ô Thước (Ô là chim quạ, Thước là chim khách) từ bờ tây sông Ngân Hà đến bờ đông sông Ngân Hà cho Chức Nữ sang gặp Ngưu Lang.

       Bởi v́ t́nh yêu chan chứa đậm đà của Chức Nữ và Ngưu Lang, nên mỗi lần họ gặp nhau không thể nào ngăn được gịng lệ.  Vợ chồng Ngưu Lang - Chức Nữ khóc rất nhiều trong lúc gặp nhau, nước mắt của họ rơi xuống nhân gian thành những trận mưa ngâu.  Về sau người ta gọi là “Tháng bảy mưa ngâu…”

Minh Tấn

Tài liệu tham khảo: “Điển Tích Xưa”